Buổi sáng là thời điểm quan trọng khởi động cả ngày dài, và bữa sáng đóng vai trò thiết yếu đối với sức khỏe tổng thể cũng như mức năng lượng bạn có thể duy trì suốt ngày. Tuy nhiên, lựa chọn món ăn không đúng không chỉ khiến bạn cảm thấy mệt mỏi sớm mà còn dễ gây ra những hậu quả lâu dài cho sức khỏe. Một trong những nhóm thực phẩm cần cân nhắc là các loại bánh ngọt và bánh mì, đặc biệt là một số loại phổ biến được nhiều người tiêu thụ hàng ngày. Dưới đây là những loại bánh bạn nên hạn chế hoặc tránh ăn vào buổi sáng để giữ gìn sức khỏe.
Bánh ngọt: Món nhiều đường, nhiều chất béo không phù hợp cho cơ thể buổi sáng
Bánh ngọt như bánh kem, bánh nướng, bánh su, bánh trái cây,… thường rất hấp dẫn bởi hương thơm quyến rũ và vị ngọt đậm đà. Một ly sữa nóng cùng một chiếc bánh ngọt dường như là lựa chọn lý tưởng để bắt đầu ngày mới. Nhưng trên thực tế, chúng lại là một “liều thuốc độc” cho cơ thể – đặc biệt là vào buổi sáng khi hệ tiêu hóa còn khá nhạy cảm.
Bánh ngọt thường chứa thành phần chính là bột mì tinh luyện, bơ, sữa, đường và các chất béo chuyển hóa. Những nguyên liệu này khiến lượng calo trong mỗi chiếc bánh ngọt có thể lên đến 600-700 kcal – con số vượt xa mức năng lượng cơ thể cần vào sáng sớm, đặc biệt là nếu bạn không hoạt động thể chất nhiều sau khi ăn.
Chiếc bánh ngọt nhìn hấp dẫn nhưng chứa lượng lớn bơ và đường, dễ khiến insulin tăng vọt buổi sáng
Ngoài ra, hàm lượng carbohydrate cao trong bánh ngọt khiến insulin tăng đột ngột, kéo theo đường huyết giảm nhanh không lâu sau đó – kết quả là bạn cảm thấy mệt mỏi và mau đói. Đối với người đang giảm cân hay kiểm soát đường huyết, bánh ngọt là nhóm thực phẩm nên loại bỏ khỏi thực đơn buổi sáng.
Bánh mì trắng: Tinh bột rỗng gây rối loạn chuyển hóa
Bánh mì trắng là lựa chọn phổ biến của nhiều người Việt, đặc biệt là khi kết hợp cùng trứng, xúc xích hay phô mai. Tuy nhiên, loại bánh này lại chứa rất ít chất xơ, hầu như không có protein hay vitamin khoáng chất tự nhiên. Khả năng tiêu hóa quá nhanh của tinh bột trong bánh mì trắng dễ dẫn đến tăng đột biến đường huyết trong máu, khiến cơ thể mệt mỏi và tăng nhu cầu ăn vặt trong ngày.
Bánh mì trắng chứa tinh bột hấp thụ nhanh, ít chất xơ nên không phù hợp cho bữa sáng lành mạnh
Một số nghiên cứu cho thấy tiêu thụ thường xuyên bánh mì trắng có thể làm tăng nguy cơ bị béo phì và tiểu đường type 2, đặc biệt khi ăn kết hợp cùng thực phẩm giàu chất béo khác hoặc chế biến ở nhiệt độ cao như nướng quá mức. Chất acrylamide sinh ra khi nướng bánh mì ở nhiệt độ cao cũng là một yếu tố có thể gây ung thư nếu tích lũy lâu dài trong cơ thể.
Vì vậy, nếu bạn yêu thích bánh mì, hãy chuyển sang những lựa chọn lành mạnh hơn như bánh mì nguyên cám thực sự (sẽ nói rõ hơn phần sau), bánh mì ngũ cốc nguyên hạt hoặc bánh mì đen ít tinh bột.
Bánh rán: Kẻ thù của dạ dày và hệ chuyển hóa vào buổi sáng
Bánh rán không còn xa lạ với nhiều học sinh, sinh viên hay người làm văn phòng hay mua vội trên đường đi làm. Món ăn giòn rụm, thơm mùi đậu xanh, đường và chiên ngập dầu này tưởng như vô hại nhưng lại mang trong mình hàng loạt nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe.
Bánh rán được chiên ngập dầu ở nhiệt độ cao, giàu chất béo xấu và đường, không thích hợp cho buổi sáng
Thứ nhất, dầu mỡ ở nhiệt độ cao kết hợp với tinh bột sẽ sản sinh ra chất béo chuyển hóa độc hại đến tim mạch. Thứ hai, bánh rán còn chứa men và bột nở gây kích ứng niêm mạc dạ dày, dễ dẫn tới tình trạng đầy bụng, khó tiêu, mất cảm giác ngon miệng.
Ngoài ra, bánh rán chứa rất nhiều đường tinh luyện dưới dạng đường trắng hoặc siro tạo vị ngọt. Khi kết hợp với dầu chiên qua nhiều lần tái sử dụng ngoài hàng quán, món bánh rán trở thành “quả bom” cholesterol âm thầm đe dọa sức khỏe tim mạch.
Bánh mì nguyên cám không đạt chuẩn: Đừng để bị đánh lừa bởi màu sắc
Bánh mì nguyên cám thực chất là sự lựa chọn tốt hơn nhiều so với bánh mì trắng vì giàu chất xơ, nhiều vitamin nhóm B, kẽm, sắt và magnesium. Tuy nhiên, thị trường hiện nay xuất hiện tràn lan sản phẩm “nhái nguyên cám” – trên thực tế là bánh mì trắng được thêm màu để trông giống bánh nguyên cám.
Bánh mì nguyên cám thật sự giàu chất xơ, nhưng nhiều loại trôi nổi lại chỉ “giả danh” để thu hút người tiêu dùng
Những sản phẩm này thường pha trộn bột mì tinh luyện với bột cacao hoặc malt để tạo màu nâu. Tuy nhiên, hàm lượng chất xơ và dưỡng chất trong bánh lại không có gì khác biệt so với bánh mì trắng. Thậm chí, có nhiều trường hợp nhà sản xuất thêm đường, phụ gia tạo hương liệu để bánh thơm và mềm hơn – hoàn toàn không có lợi cho sức khỏe khi ăn vào buổi sáng.
Vì vậy, nếu bạn muốn sử dụng bánh mì nguyên cám, hãy chọn mua tại các cơ sở uy tín, đọc kỹ thành phần (ingredients) trên bao bì. Hãy chắc chắn rằng thành phần chính vẫn là “whole grain wheat”, “wholemeal flour” hoặc “bột mì nguyên cám 100%”, và không có thêm đường hay chất tạo màu nhân tạo.
Tại sao cần hạn chế thực phẩm gây tăng đường huyết vào buổi sáng?
Buổi sáng là lúc hormone cortisol trong cơ thể ở mức cao – đây là hormone có khả năng ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa đường. Ăn các món nhiều đường hoặc tinh bột hấp thụ nhanh sẽ dễ khiến đường huyết tăng đột ngột rồi giảm mạnh, gây ra hiện tượng “hypoglycemia phản hồi” – tức là cơ thể nhanh chóng cảm thấy mệt mỏi, thiếu tập trung hoặc chóng mặt.
Ngoài ra, đây cũng là thời điểm hệ tiêu hóa chưa hoạt động hiệu quả sau giấc ngủ kéo dài. Những món ăn khó tiêu, nhiều chất béo, ít chất xơ sẽ khiến bạn dễ bị rối loạn tiêu hóa, đầy bụng, tăng nguy cơ axit dạ dày và thậm chí dẫn tới táo bón nếu tiêu thụ thường xuyên.
Việc ăn sáng bằng thực phẩm thiếu cân bằng dinh dưỡng, đặc biệt là các loại bánh ngọt, bánh chiên, thực phẩm tinh luyện sẽ ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe tim mạch, nội tiết và cân nặng. Để bảo vệ cơ thể, hãy ưu tiên lựa chọn các món:
- Giàu chất xơ: yến mạch, các loại hạt, rau củ
- Có protein lành mạnh: trứng, sữa chua Hy Lạp, thịt nạc
- Tinh bột hấp thụ chậm: bánh mì ngũ cốc, gạo lứt, khoai lang
Kết luận: Buổi sáng không phải là lúc “nuông chiều” khẩu vị bằng bánh ngọt
Dù có hấp dẫn đến đâu, các loại bánh ngọt, bánh chiên nhiều dầu, bánh mì làm từ tinh bột trắng đều không phải là lựa chọn lý tưởng cho bữa sáng. Chúng khiến đường huyết dao động, hệ tiêu hóa mệt mỏi, tăng cảm giác đói và có thể kéo theo nhiều bệnh lý nguy hiểm nếu duy trì lâu dài.
Hãy trở thành người tiêu dùng thông minh trong việc lựa chọn thực phẩm để khởi động một ngày mới khỏe mạnh và tỉnh táo. Ghé thăm website chaluahailua.vn để cập nhật thêm nhiều kiến thức dinh dưỡng hữu ích và các gợi ý bữa sáng lành mạnh cho bạn và gia đình.
