Ẩm thực Việt Nam luôn ẩn chứa trong mình sự tinh tế của từng vùng miền, từng nguyên liệu dân dã nhưng hòa quyện hoàn hảo. Trong đó, bánh tẻ – hay còn gọi là bánh lá, bánh răng bừa – là một món bánh truyền thống đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ, gắn liền với những ngày giỗ chạp, lễ Tết và là niềm tự hào ẩm thực của nhiều làng nghề. Bánh tẻ không chỉ hấp dẫn bởi hương vị mềm dẻo, thơm ngậy mà còn bởi quy trình làm bánh khá cầu kỳ, tỉ mỉ thể hiện sự chỉn chu của người làm bánh. Nếu bạn đang tìm cách làm bánh tẻ thơm ngon chuẩn vị Bắc Bộ ngay tại nhà, hãy cùng khám phá công thức dưới đây.
Bánh tẻ – Nét duyên ẩm thực đồng bằng Bắc Bộ
Bánh tẻ là món bánh dân dã nhưng rất phổ biến ở các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ, đặc biệt nổi tiếng ở các địa phương có nghề truyền thống làm bánh như làng Chờ (Yên Phong, Bắc Ninh), Phú Nhi (Sơn Tây, Hà Nội), Phụng Công (Văn Giang, Hưng Yên) hay Khoái Châu (Hưng Yên). Mỗi vùng lại có cách biến tấu riêng, nhưng đều giữ được hồn cốt của chiếc bánh – từ khâu chọn gạo, làm nhân đến quy trình gói và nấu bánh. Đây là món ăn mang đậm nét văn hóa truyền thống, thường xuất hiện trong những mâm cỗ quê hương.
Nguyên liệu làm bánh tẻ truyền thống
Để có món bánh ngon chuẩn vị cho khoảng 10 người ăn, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:
- Gạo tám thơm: 1kg
- Thịt lợn ba chỉ hoặc nạc vai: 800g
- Mộc nhĩ khô: 20g
- Hành củ khô: 20g
- Lá dong nhỏ: khoảng 60 lá
- Dây lạt mềm hoặc sợi nylon mảnh để buộc bánh
Đảm bảo chọn nguyên liệu tươi ngon, gạo thơm, thịt còn độ ngọt, mộc nhĩ hoa to, dày tai để món bánh tẻ đạt chất lượng tốt nhất.
Sơ chế bột gạo – Bước đầu quan trọng để bánh ngon mềm
Phần bột bánh là linh hồn của món bánh tẻ. Bột phải dẻo mịn, mềm mà vẫn giữ được độ săn chắc sau khi chín.
- Gạo tám đem đãi sạch, ngâm nước sạch trong 4 – 5 tiếng cho nở đều. Sau đó đem xay nhuyễn với nước vôi trong để tạo độ giòn và dai cho bánh.
- Sau khi xay, cho bột vào nồi, bật lửa nhỏ và khuấy đều tay liên tục. Khi bột bắt đầu sánh lại, thêm ít muối cùng một thìa mì chính (nếu muốn), tiếp tục khuấy đến khi bột nặng tay, sánh mịn, không vón cục thì bắc xuống.
- Đổ phần bột ra mâm và để nguội trong khoảng 30 – 40 phút. Nên đánh lại bột thêm một lần để đảm bảo bột mịn, không bị lợn cợn khi gói bánh.
Quá trình khuấy bột bánh tẻ đến khi sánh mịn
Việc đánh nhuyễn lại bột sau khi chín là bí quyết giúp phần vỏ bánh mềm mượt, mịn màng và đẹp mắt khi bóc lớp lá ngoài.
Làm nhân bánh thơm đậm vị – Linh hồn của chiếc bánh tẻ
Phần nhân bánh với thịt lợn và mộc nhĩ không chỉ tạo nên độ ngon mà còn quyết định phần lớn hương vị đặc trưng của món bánh.
- Thịt lợn ba chỉ rửa sạch, thái hạt lựu nhỏ. Chọn phần thịt có cả nạc lẫn mỡ để nhân không bị khô.
- Mộc nhĩ ngâm nước ấm cho nở rồi thái thật nhỏ. Hành củ khô bóc vỏ, băm nhuyễn.
- Cho dầu ăn vào chảo, phi thơm hành khô, sau đó cho thịt lợn, mộc nhĩ vào xào. Nêm nếm với chút nước mắm ngon, hạt nêm, hạt tiêu. Đảo đều tay đến khi thịt chín và ngấm gia vị.
Phần nhân có thể thêm nấm hương hoặc tiêu sọ xay nhuyễn để gia tăng hương thơm nếu muốn.
Cách gói bánh tẻ đúng kỹ thuật
Gói bánh là công đoạn đòi hỏi sự khéo léo để tạo ra chiếc bánh đẹp mắt, chắc tay và không bị vỡ trong quá trình luộc.
- Trải lá dong lên mặt phẳng, cho một thìa bột (tương đương lòng trắng trứng gà) dàn đều thành hình lòng thuyền theo chiều lá.
- Cho một lượng nhân vừa đủ vào giữa, rồi gập hai bên lá lại, cuộn chặt hai đầu hình răng bừa. Phần giữa bánh nên để hơi phồng để chứa đầy nhân.
- Dùng dây lạt buộc chắc 2 – 3 vòng quanh bánh, không quá lỏng để tránh tuột nhân khi nấu, nhưng cũng không quá chặt khiến bánh bị dí bẹp.
Việc gói đều tay và đúng kỹ thuật sẽ giúp bánh tẻ chín đều, vững chắc và dễ bóc khi ăn.
Luộc bánh tẻ – Bước quyết định độ chín hoàn hảo
Bánh tẻ sau khi gói xong có thể luộc hoặc hấp cách thủy nhưng đều cần đảm bảo nhiệt và thời gian đủ để bánh đạt độ dẻo thơm.
- Chuẩn bị nồi nước sôi lớn, xếp từng lớp bánh vào theo chiều nằm ngang để bánh không bẹp. Đun sôi và hạ nhỏ lửa, nấu trong khoảng 20 – 30 phút.
- Nếu muốn bánh khô và sắc nét hình dáng hơn, có thể sử dụng cách hấp cách thủy khoảng 40–45 phút tùy kích thước bánh.
- Sau khi chín, vớt bánh ra rổ cho ráo nước. Để nguội rồi xếp vào mẹt hoặc hộp kín để giữ được độ mềm tự nhiên.
Việc không luộc quá lâu giúp giữ cho phần vỏ bánh không bị nát, vẫn dai thơm và giữ nguyên mùi vị.
Pha nước chấm bánh tẻ – Tăng hương vị đậm đà
Mặc dù bánh tẻ có thể ăn không vì phần nhân đã rất đậm vị, nhưng một chén nước chấm vừa miệng sẽ khiến món ăn thêm tròn vị.
- Pha nước chấm từ nước mắm ngon (nên chọn loại mặn nhẹ), thêm chút đường, nước cốt chanh hoặc dấm, tỏi, ớt thái lát và khuấy đều. Có thể gia giảm tùy theo khẩu vị người ăn.
- Ngoài ra, người miền Bắc thường dùng tương ớt đặc hoặc tương bần Hưng Yên để chấm bánh. Hương vị của tương lên men tự nhiên rất phù hợp với vị béo đậm và mềm mượt của bánh.
Bánh tẻ ăn kèm tương bần hoặc nước mắm tỏi ớt
Một chén nước chấm đúng điệu chính là yếu tố nâng tầm giá trị cho món bánh tẻ dân dã tưởng chừng đơn giản này.
Kết luận
Bánh tẻ là biểu tượng của ẩm thực truyền thống Bắc Bộ, dung dị mà hấp dẫn bởi hương vị thuần khiết từ gạo, thịt, hành và mộc nhĩ. Qua từng công đoạn tỉ mỉ – từ chọn nguyên liệu, xay bột, làm nhân, gói đến luộc bánh – bạn sẽ cảm nhận được sự trân trọng ẩm thực dân tộc trong mỗi chiếc bánh tẻ nhỏ bé. Với hướng dẫn chi tiết trên, hy vọng bạn có thể tự tay làm nên mẻ bánh tẻ thơm ngon, chuẩn vị để chiêu đãi gia đình hay làm mới thực đơn hàng ngày. Còn chần chừ gì mà không khám phá thêm nhiều món ngon quê hương tại website Chaluahailua.vn ngay hôm nay?
